signaleert ontwikkelingen in maatschappij en media
Het kabinet Rutte III heeft alert en adequaat gereageerd op de virusuitbraak die ons land pardoes overviel. Het zat er bovenop en liet zich niet echt verrassen. Alles is op z’n pootjes terechtgekomen. Niet omzien in wrok dus. Hoe hebben ze dat voor elkaar gekregen?
Het kabinet Rutte heeft alert en adequaat gereageerd op een virusuitbraak die ons land pardoes overviel. Ze zat er bovenop en liet zich niet verrassen. Alles is op z’n pootjes terechtgekomen. Niet omzien in wrok dus. Lees hier maar hoe Rutte cs dat voor elkaar kregen.
Een jaar geleden
Ongeveer een jaar geleden, op 29 april 2020, de pandemie begon net op stoom te komen, schreef ik de blog “Hoe de senangity daalt tijdens de ‘ lockdown’ “. Ik citeer uit deze vooruitblik het onderstaande.
QUOTE
“Tijdens het voortduren van de ‘lockdown‘ daalt het welbevinden van de opgehokte burgers. Waren ze aanvankelijk ‘senang’, allengs zijn ze dat niet meer. Hun ’senangity’ daalt. Is er een goed Nederlands woord voor ‘lockdown‘? Wat dacht u van ‘onthouding‘ of ‘spertijd‘, de avondklok ? De risicogroep, onze kwetsbare oudjes zullen dat fenomeen kennen.”
” De senangity van de kettinggangers daalt. Niet van alle overigens. De verstokte ‘introvert’ geniet. Anders is het gesteld met de ‘extrovert’. Die loopt tegen de muur op. Via het plafond weer omlaag.”
” Of het gezin met twee werkende ouders in een klein appartement, midden in de stad, met vier joelende kinderen, die ook nog eens af en toe les moeten krijgen. Die situatie doet denken aan een kleine kooi met teveel ratten, die elkaar de staart afbijten.”
” Laten we hopen dat de coronaonthouding niet te lang duurt. Het moet anderzijds ook weer niet te snel ophouden. Anders steekt het virus binnen de kortste keren weer z’n kop op. En daarna weer, en dan nog een keer. Dan belanden we in een situatie van periodieke onthouding, tenzij er intussen een pil is uitgevonden. Dé Pil.”
UNQUOTE
Na één jaar, omkijkend: het is goed gegaan
Als we nu terugkijken kunnen we vaststellen dat Rutte cs het eigenlijk heel goed hebben gedaan. Omzien dus zonder wrok. Het liep immers allemaal op rolletjes. Ik geef een paar voorbeelden.
Het ging goed met het vliegverkeer
Pandemieën verspreidden zich vroeger met de snelheid van een zeilschip of kamelenkaravaan, nu gaat het razendsnel de wereld over via Boeing 747’s. Vliegverkeer daarom aan banden gelegd door, internationaal, af te spreken de bezettingsgraad omlaag te brengen tot SO 5 (Seat Occupancy 5%). Dat wil zeggen ca 15 tot 20 passagiers in een Boeing 777, afhankelijk van de stoelindeling. Een economy class retour Amsterdam – Bali ging daardoor omhoog naar € 15.000. Dat de ongelijkheid in de maatschappij hierdoor groter werd is voor lief genomen.
De vaccinaties waren uitstekend geregeld
Een uitgekiende vaccinatiestrategie opgezet volgens het dogma van Dwight Eisenhower “Plannen zijn niets, plannen (aanpassen) is alles”. Een uitgekiende start in de achterhoede van de landenmarathon. Slim, want niets is heerlijker dan inhalen. Op weg naar de koppositie.
Voldoende vaccins uit eigen kweek
De vaccinproductie werd genationaliseerd en vereenvoudigd door gebruik te maken van genetisch gemodificeerde koeien, de zgn mRNA koeien. Pharming had daarvoor de ‘know-how’ in huis (Stier Herman). Bood z’n octrooi aan, ‘open source’ (bedankt Pharming). Betekende de grootschalige omscholing van een groot aantal veehouders. Het mes snijdt aan meer dan twee kanten. Minder CO2 en NH3 uitstoot en boeren een eigentijds onderdak.
Antivaxxers werden overgehaald
Het probleem met de antivaxxers werd ook elegant opgelost. Er werd gezegd: ”Geen probleem. Als u ’t niet wilt, geven wij uw dosis aan iemand anders. Genoeg gegadigden”. Dat riep bij veel antivaxxers een FOMO reactie op. Fear of Missing Out, ook bekend van de verslaving aan sociale media. Resultaat? “Geef mij toch maar m’n dosis”.
Ondersteunende deskundigen ruim voorhanden
Er waren voldoende teams van deskundigen: OMT, het Red Team, een Logistiek Team (het Defensie Team), het Green Team en nog wat andere kleuren. Ik moest denken aan Victory Boogiewoogie van Piet Mondriaan. Elke avond volop ronde tafels in TV studio’s om de dag door te nemen met nog méér deskundigen en nog méér zienswijzen. Allemaal een duit in het zakje. Ideale bronnen van wijsheid voor de onderbouwing van het kabinetsbeleid.
Persconferenties volkomen begrijpelijk
De klare taal van de ‘persconferenties’ was voorbeeldig, elk woord door Irma met armgezwaai onderstreept. 17 miljoen journalisten aan de buis. Fantastisch. Iedereen begreep waar het om en over ging. Ook de laaggeletterden.
De avondklok aanvaardbaar gemaakt
Nog een voorbeeld. De avondklok (spertijd) werd aanvaardbaar gemaakt door het vuurwerkverbod voor jongeren te versoepelen. Rellen werden oogluikend toegestaan, wat ze weer minder aantrekkelijk maakten. Werd gecompenseerd door het kat-en-muis spel met de politie. Dat zorgde voor voldoende adrenaline. Snelrecht, geen taakstraf maar strafblad, een extra kick.
De horeca ook weer open
Zelfs de horeca werd geholpen. In opdracht van het RIVM stelden voedingswetenschappers van de WUR (Wageningen University & Research) een uitgekiend palet van voedingssupplementen samen bedoeld om het menselijk immuunsysteem te versterken. Belangrijkste ingrediënten: vitamine C en vitamine D. Op basis daarvan werden gerechten en dranken ontwikkeld, onder andere voor cocktails. Horeca ondernemingen die hiermee in zee gingen kregen het predikaat “veilig” en daarmee toestemming van het kabinet om open te gaan. Bovendien reageerden verzekeringsmaatschappijen met sponsorcontracten. Zij zagen wel wat in al die gezondheidsbevorderende maatregelen. Restaurants, terrassen, kroegen en speciale jongeren café’s lieten daar geen gras over groeien.
Kortom een eind-goed-al-goed jaar
Alles bijeengenomen is het een goed georkestreerde pandemie geworden, beter dan de Spaanse griep en al die pandemieën daarna. Het kabinet had gelukkig de kennis uit het verleden in z’n rugzak. Sterker nog het had ervan geleerd en het toegepast. Herstel.nl komt als mosterd na de maaltijd.
Chapeau!
Edwin Kisman
Lees de blog
Hoe de senangity daalt tijdens de ‘lockdown’
29 april 2020
..en de volgende. Een jaar lang corona in blogs
Pas op voor loze beloftes
5 februari 2021
Cabinetspeak: denk als een laaggeletterde
12 oktober 2020
De ontwikkeling van het Covid 19-vaccin: van 8 jaar naar 6 maanden. Kan dat?
1 oktober 2020
Die experts, ze zeggen maar wat
5 augustus 2020
De Coronabril, het ei van Columbus?
4 juni 2020
Christo vs Rutte: mijn werk is vooral, overtuigen
2 juni 2020
1,5 meter: de kracht van herhaling
15 mei 2020
Huisarrest: buffelen of lummelen, hard werken of niksen?
22 april 2020
De pandemie: een ‘man-made extinction’?
9 april 2020
Een school vissen, zwenkend als een zilveren wolk. Plotseling van richting veranderend. Metaforisch. Zoals de aandacht van de media. Zwenkend van de klimaatcrisis met z’n voorstanders en sceptici, naar een pandemie met een verstijfde wereldbevolking, en dan weer naar een globaal verzet tegen het racisme van toen en van nu.
Beperkte aandacht
Onze aandacht is beperkt. Wat buiten de lichtbundel valt, verdwijnt in het duister. “Klimaatcrisis wat was dat ook weer?” Als de ‘lockdown’ intelligent ‘unlocked’ is en ook de antivaxxers overstag zijn gegaan is ‘t: “Corona, wat was dat ook weer?” Oorlogsherinneringen.
Een pandemie, wat doe je er tegen?
De routekaart van Rutte, ontworpen door een Management Outbreak Team, een monodisciplinair team van deskundigen, beval een ‘lockdown’ aan (wat was er intelligent aan?). Iedereen opgehokt. Anderhalve meter afstand houden, handen wassen, in elleboog niezen, papieren zakdoekjes. Het zekere voor het onzekere. Een schot hagel op een onzichtbare vijand. Lekker ruim aangevlogen met nogal wat ‘collateral damage’. Een passende oorlogsterm: onbedoelde nevenschade. Heftige impact. Veel burgers en hun bedrijvigheid getroffen.
Traceren
De volgende fase was gerichter. Besmette personen traceren, die afzonderen en het boekhouden van hun contacten. Die volgen en zonodig ook afzonderen. Een stamboom van de verspreiding. De multiplicatie, de R-factor, vaststellen.
Om een goed beeld te krijgen moet iedereen, tegelijkertijd getest worden. En moet iedereen bereid zijn de ‘tracking app’ op z’n smartphone te installeren en te gebruiken. Een set Kritische Succes Factoren waaraan bij lange na niet voldaan kan worden.
Polderen dan maar. Een ‘satisficer’ aan de klus zetten en tekortkomingen voor lief nemen. Intussen de teugels laten vieren onder druk van protesterende en steigerende extroverten, die niet meer zonder hun biertje en een gezellige kout op een terrasje kunnen. Tegelijkertijd de ‘collateral damage’ beperken, hopelijk op tijd.
Privacy
Naast dit practische probleem speelt ook het bezwaar van de inbreuk op de privay. De weg naar de hel. Hallo dictatoriaal, vaarwel democratie. Een poging hieraan tegemoet te komen was het intitatief van een consortium van de drie grootste landen van de EU – Frankrijk, Italië en Duitsland – geassisteerd door een van de kleinste EU landen, Estland, een ICT pionier. Doel, het ontwikkelen van (een mondvol), ‘Privacy-Preserving Proximity Tracing’. Veilig het voetspoor van Covid-19 volgen, daar kan toch niemand bezwaar tegen hebben?
Vaccinatie vs antivax
Preventie is mogelijk maar pas op de lange duur. Immunisatie door vaccinatie. Eind van het jaar? ” Forget it mr. President” . Voor het zover is, zijn we (minstens) anderhalf jaar verder. Wat nog snel is want hoe zit het met de bewering van farmabedrijven dat de ontwikkeling van een vaccin een jaar of acht duurt. Dat lang daarna het spul nog door octrooien beschermd moet worden, voor ze generiek mogen worden. Reden waarom vaccins en medicijnen zo duur zijn. En heb je eenmaal het vaccin, dan krijg je nog te maken met een horde anti-vaxxers die, gesteund door hun complottheorieën, pal vóór de vaccinators gaan staan.
Vermijdings-app
Waar testen en tracking nog min of meer achteraf wijsheid oplevert en ophokking een te grote nevenschade in de vorm van een economie op apegapen veroorzaakt is er behoefte aan een alternatieve stap in het routeplan. Een ‘real time’ waarneming. Een soort vermijdings-app, waarmee je meteen kunt zien of iemand besmet is, Covid-19 kan overdragen, zodat je met een boog om hem of haar heen kan lopen en hem of haar kan verzoeken linea recta naar huis te gaan, om daar met de vinger op de 112 knop af te wachten of er verschijnselen gaan komen en of ze erger worden.
Bril voor real-time waarneming
Zoiets zou fantastisch zijn. En zie. Onverwachts heeft zich een nieuwe ontwikkeling voorgedaan.
Niet van een van de vele op vaccins zwoegende farmabedrijven, ook niet van een app ontwikkelende Bluetooth company maar van een opticienketen. Specsavers, bekend van de vele TV commercials, komt er mee! Chapeau. Een bril ontwikkeld in samenwerking met het Dutch Polymer Institute (DPI). Een idee van Piet Lemstra (DPI), toevallig opgekomen tijdens een gesprek over koetjes en kalfjes met Ben Feringa , onze Nobelprijswinnaar chemie, bij de koffiemachine op het Organisch Lab van de RUG. Aan het begin van dit millenium.
De koers van Specsavers, als een raket omhoog! En die van AstraZeneca, Pfizer, Johnson & Johnson, Merck en van Moderna, leeggelopen. Maar die hebben toch al miljarden van Trump gekregen.Die van Pharming heb ik niet gevolgd.
Geschenk aan de wereld
De koers van Specsavers weer knallend omlaag toen via het Specsavers-platform bekend werd dat zij de technologie ‘for free‘ aan de hele wereld zouden schenken. Onder invloed van Xi Jinping, het China waar Piet Lemstra nu zit. Trouwens, bij nader inzien een ijzersterk staaltje van ‘branding’. Het merk Specsavers kan niet meer stuk. “Savers of the World”.
Nanopolymeer
Wat behelst de ontdekking? Een polymeer, met bruggen van nanodeeltjes tussen de polymeerketens (een synthesevoorschrift volgt bij de officiële introductie), herkent Covid-19 door de speciale straling, die een besmet persoon uitzendt. Straling met een heel nauwe bandbreedte. Toevallig ontdekt door een laborant die kijkend door de kolf waarin de polymerisatie plaats vond een bezoeker van het lab voorbij zag lopen. Die lichtte fel op. Eureka. De bezoeker getest, bleek besmet te zijn. Associatief denken.
Productie snel opgetuigd
Verwacht wordt dat binnen twee maanden in een groot aantal landen, met name India, met Chinese snelheid ‘Corona’ brillenfabrieken zullen worden opgezet. En dat in september de eerste ‘batches’ van de band rollen. Target, begin oktober 3 miljard brillen, afgeleverd en wel. Wel even een logistiek probleem.Voor het gerief van een jongere doelgroep wordt ook de productie van ‘Corona’contactlenzen ter hand genomen.
Financiering
Het project wordt gefinancierd door de WHO, met extra steun van de EU en China. De VS heeft zich teruggetrokken en focust geheel op het middel van de Grote Leider, die er van overtuigd is dat Covid-19 meelift op de rug van de malariaparasiet. Een grote fabriek van DuPont in Wilmington, Delaware, wordt omgebouwd tot productiefaciliteit voor hydroxychloroquine. Eerste leveranties gaan naar Washington. Over enige tijd wordt het weer gebruikelijk in stilstaande wateren DDT te spuiten. Zal je zien.
SightDown, LockOpen
Hallelujah. Geen anderhalve meter meer. Real time waarneming van besmetting. Constateren in plaats van deduceren. Iedereen blijft uit de buurt van besmette personen. Die worden zo snel mogelijk aan de publieke ruimte onttrokken. Restaurants en café’s mogen weer vol. Geen senioren en dikke mensen meer geweerd. De uitsmijter aan de ingang houdt de zaak in de gaten. Wijst een besmet persoon de deur en de weg naar z’n huis. De R-factor is binnen de kortste keren gezakt tot 0,1 loopt snel naar 0.
De economie beleeft niet een L-curve maar de vurig gehoopte V-curve of hockeystick. Feestmutsen op.
Na twee maanden van ‘sightdown’ mogen de brillen weer af. Goed bewaren voor de volgende golf.
Edwin Kisman
Lees ook de andere blogs over corona
Christo vs Rutte: mijn werk is vooral, overtuigen – 2 juni 2020
1,5 meter: de kracht van herhaling – 15 mei 2020
Hoe de senangity daalt tijdens de ‘lockdown’ – 29 april 2020
Huisarrest: buffelen of lummelen, Hard werken of niksen? – 22 april 2020
De pandemie: een ‘man-made extinction’? – 9 april 2020
Weerstand tegen verandering. Wat doe je er tegen? – 5 november 2019
Pandemie.
Een mogelijke aanslag in de antropogene periode. Na de ‘Krijt- en Paleogeen-exctintie‘ zo’n 66 miljoen jaar geleden nu de ‘Krijt- en Man-made extinctie‘. Naast klimaatversjachering nu de covid-19 pandemie. Beide wereldwijd. Apocalypse. In ‘hindsight’ kan je vaststellen dat zij al enkele malen voorspeld is. Door Bill Gates bijvoorbeeld, in een TED talk ,vijf jaar geleden.
Angstmanagement
Hoe beperk je de schade? Door angst te bespelen om maatregelen voor te bereiden en door herhaling.
Angst opwekken voor de dodelijke, zich exponentieel verspreidende, onzichtbare sluipmoordenaar. Vervolgens door voor de hand liggende disciplinaire maatregelen af te kondigen en die voortdurend te herhalen. De kans op overdracht te beperken (1,5 meter) en eenmaal geland het gespuis weg te wassen, vooral van de handen.
Herhalen
Herhalen, herhalen. Voortdurend de opdracht herhalen, dagelijks, ondersteund door indringende beelden vanuit ziekenhuizen, besmettings- en sterftestatistieken. Oorlogs retoriek. Herhalen, RIVM galore. Een breinpositie creëren voor de magische afstand van anderhalve meter.
Oorlogsretoriek
Wat is oorlog? Dat weten alleen de kwetsbare oudjes, de veteranen van (vredes)missies en de bewoners in azc’s die een 21ste eeuwse oorlog zijn ontvlucht. Voor de anderen is het boekenwijsheid.
Wat is oorlog? Lees Sylvia Wittemans column ‘Darmen’ (Volkskrant 18 april) waarin zij citeert uit Erich Maria Remarques boek ’Im westen nichts neues’: “.. een ander loopt naar de verbandposten, over zijn handen, die hij voor z’n buik houdt, puilen de darmen..”. Of de toespraak van Arnon Grunberg op 4 mei over de man die weigert kerosine te gooien in een kuil met vrouwen en kinderen en daarna zelf in de vlammenzee wordt gegooid. Dat is oorlog.
Of het dagboek van mijn zuster, 17 september 1944, Manado. “Het was een oorverdovend lawaai van vliegtuigen in duikvlucht en vallende bommen en het afweergeschut. De schuilkelder schudde enorm heen en weer. Edwin en ik hadden wadjans op ons hoofd. Erbovenop een kussen en mijn moeder met haar beide armen eroverheen, als een kloek. Het was alles heel angstig, de bedienden almaar biddend”. Manado platgebombardeerd vanaf de nabijgelegen Amerikaanse basis, Morotai. Dat is oorlog.
Ontspannen
Wat te doen als de boog te lang gespannen blijkt te zijn? Als de kracht van de herhaling begint te tanen? Als blijkt dat het gevaar van het virus voor de mens ernstig is maar minder groot dan voor de bedrijvigheid. Disruptie. Ontregelde globale logistiek. Een honger-pandemie “van bijbelse proporties”. Honderd miljoen mensen vallen om. Wat te doen? Ontspannen, ontspannen. Beter te vroeg, dan later spijt.
Wat als er een tweede golf aankomt? Dan gaan we in de periodieke onthoudings modus. Zoals ik in mijn vorige blog schreef. En weer herhalen, herhalen. Lockdown, lockup.
Dienstplicht
Want de discipline van de burger blijkt minder groot dan gehoopt. Misschien kan in de aanloop naar komende golven de algemene dienstplicht weer worden ingevoerd, voor jongens èn voor meisjes. In dienst leer je discipline. Sta je meteen klaar voor de volgende oorlog.
Je hoofd gebruiken
Je komt al een heel eind met niet het hart laten spreken (angst) maar het hoofd (ratio). Afstand en reinheid. Consequent. Maar ja, die discipline opbrengen. We zijn geen robots, we willen af en toe knuffelen, een hand geven. Huidhonger.
Herhalen
Herhalen, het werkt. We kennen het uit de reclame. We kennen het uit de sterke toespraken van Barack Obama. “Yes we can”. Geïnspireerd door Martin Luther King. “I had a dream”.
Inprenting. Inweken, weerstand breken, voortraject, dan herhalen. Angst management. Elke avond de RIVM statistiek op TV. IC bezetting, aantal opnames, aantal doden. Updates van dezelfde content. Herhaling. Inprenting. Angst als middel tot inprenting. Gedragsverandering.
Breinpositie
Persconferenties. Rutte , de Jong en van Dissel. Herhaling. Breinpositie gecreërd voor een 1,5 m samenleving. Herhaal ik mezelf nou? Ook het leerproces is een kwestie van herhalen, instampen. Dobelli beveelt het aan: minder boeken lezen, maar elk boek één of tweemaal, vlak achter elkaar. Trainen is herhalen. Muziek instuderen is herhalen. Goed waarnemen is herhalen. Leonardo da Vinci was er goed in. Constant waarnemen, de beweging van een vogelvleugel.
De moraal van dit verhaal? Als je wilt dat je boodschap overkomt. Herhaal die, herhaal, herhaal. En kom tijdig met een nieuwe boodschap. Lockup, lockup, lockup.
Edwin Kisman
Luister naar de volgende speeches…
Bill Gates, TED Talk ‘ The Next Outbreak..’ maart 2015
Barack Obama: ‘Yes We Can’ 9 jan 2008
…en lees ook de volgende blogs
Senangity daalt tijdens de ‘lockdown’ 29 apr 2020
Huisarrest: buffelen of lummelen. Hard werken of niksen? 22 apr 2020
De Pandemie: een ‘man-made extinction’? 9 apr 2020
Op nieuwsdieet, mijd het nieuws 23 jan 2020
Weerstand tegen verandering. Wat doe je er tegen? 5 nov 2019
Apocalypse Magazine. Een eigentijds klimaatblad 27 sep 2029
We lopen als lemmingen naar de afgrond.
De laatste aflevering van mijn Apocalyps triologie. Met een weinig opwekkende conclusie.
Er is intussen niets gedaan
Wanneer vallen we in de afgrond? Over 50 jaar, 300 jaar? Het is onafwendbaar. De grenzen van de groei zijn overschreden. Dat voorspelde de Club van Rome al 50 jaar geleden. Op basis van een wereldmodel van Forrester (MIT) met een aantal ‘what if ’ analyses. Toen al werd gesteld: ‘if not’ …….(een aantal maatregelen) dan komt onherroepelijk het einde in zicht: de Apocalyps.
