Dit bekende gezegde van de daadkrachtige Rotterdammers zou best wat vaker in praktijk kunnen worden gebracht.
Neem nou de aanpak van de klimaatcrisis die een hoge urgentie heeft. Ik ben vaak sceptisch geweest over de kansen op succes.
Kritische Succes Factoren
Toch is een effectieve bestrijding meer dan wenselijk en ook niet uitgesloten. Maar daarvoor moet wel aan bepaalde voorwaarden worden voldaan. Ik noem ze de Kritische Succes Factoren, KSF’s. De belangrijkste KSF is het besef van de urgentie, gevolgd door een centrale regie bij de aanpak. Dat is in Nederland moeilijk nu blijkt dat dit hoofdpijndossier is ondergebracht in twee ministeries, bij 4 ministers en een staatssecretaris. In plaats van in één ministerie onder één Minister. Aboutaleb bijvoorbeeld. Daarnaast blijft het globaal gezien een probleem zolang ieder land zijn tribale belangen blijft verdedigen. Dan komt er niets van de grond. Dat zijn dus drie bedreigingen.
Bottom up
Lukt het niet van boven af, “top down”, dan maar van onder op “bottum up”. Dat is de eerste kans. Bij “bottum up” kan je in eerste instantie denken aan (kleinschalige) gerealiseerde projecten. Geslaagde en mislukte projecten. Ook mislukte projecten zijn belangrijk. Want wat was de oorzaak, wat kan je van de fouten leren en hoe kan je ze voorkomen? Procesverbetering, een leermoment.
Ervaringen
Wat is er op dat gebied al gebeurd? Het is goed dat uit te zoeken. Je hoeft dan immers niet steeds het wiel opnieuw uit te vinden. Je hoeft niet nieuwe oplossingen te bedenken door denkgroepen (‘thinktanks‘) op te zetten, discussiegroepen te organiseren (fysiek of online) en te brainstormen. Je registreert projecten die her en der al lopen of die geflopt zijn. Er zijn al zat oplossingen. De wereld barst ervan, zowel plannen als realisaties en mislukkingen.
In kaart brengen
Eerst dus maar in kaart brengen wat er al is, ‘solution mapping’. Zoekmachines inzetten, gebruik maken van ‘Artificial Intelligence’ zoals de Amerikaanse biotech firma Atomwise dat doet bij het zoeken, in miljoenen artikelen en andere bronnen, naar sleutels voor de productie van nieuwe medicijnen op basis van eiwitsyntheses.
Kennisbank
Vervolgens de resultaten van het zoekproces in een database zetten, een internationale kennisbank, een Climate Solutions Database, de ClimaSolBase. De projekten en plannen worden gecategoriseerd naar diverse aspecten: land, soort/aard, grootte, succes/haalbaarheid, financiering etc. Er tekenen zich patronen en samenhangen af. Dat inzicht kan gebruikt worden om bestaande kennis ‘tailor made’ in te zetten. Ik noem dat de tweede kans.
Toepassing
Dat houdt in: (1) dat kennis wordt overgenomen en (2) dat eventueel (internationale) samenwerkingen tot stand gebracht worden. Het kan ook inspireren tot het vinden van nieuwe (practische) oplossingen. Innovatie is vaak het verbeteren van het bestaande. Daarvoor moet je weten wat er al bestaat. Het kan bijvoorbeeld een slimme overlevingstechniek zijn bedacht in een uithoek van de Filippijnen die breed toepasbaar blijkt te zijn. Een ecologische ‘survival of the fittest’. Darwin in de bestrijding van de klimaatcrisis.
Geen centrale regie
Je omzeilt hiermee ook de tweede bedreiging. Centrale regie is niet nodig, ieder land behoudt zijn autonomie. De ClimaSolBase is een virtuele bron van kennis die de wereld omspant.
Middelen
Wat heb je nodig voor het opzetten van de ClimaSolBase? Allereerst een plan van aanpak, een ‘business plan’. Vervolgens een budget, waarvoor je lobbyisten nodig hebt. Dan moet je deskundigen hebben voor het opzetten en daarna vullen van de kennisbank. Als dat allemaal voor elkaar is moet je wereldwijd publiciteit aan de ClimaSolBase geven om de input, de aanmelding van bestaande projecten, en het gebruik (de output) van de database te stimuleren.
Uitvoering Estland?
Het opzetten van de ClimaSolBase zou gevraagd kunnen worden aan Estland (e-Estonia) dat zowel ver is in de ontwikkeling en beveiliging van digitale diensten als ook bereid lijkt te zijn tot samenwerkingen op digitaal gebied.
Mining
Het komt dus neer op de ontginning (‘mining’) van bestaande, bruikbare en toepasbare kennis in plaats van weer in een kleine ‘bubble‘ te zoeken naar nieuwe oplossingen. De kans is groot dat oplossingen die bewezen hebben te werken ook draagvlak hebben. Een kwestie van geloofwaardigheid.
De derde kans is de betrokkenheid van de jonge generaties.
Per saldo: drie bedreigingen en drie kansen. Of het lukt? Niet reactief maar proactief handelen. Maar het belangrijkste: niet lullen maar poetsen.
Edwin Kisman
Over de inzet van AI zie
Atomwise
Meer over e-Estonia, de digitale staat Estland in
Komt er een Minister van Digitale Zaken? Een goed idee? – dec 2021
Lees ook eerdere columns over de klimaatcrisis
Apocalypse Magazine. Een eigentijds klimaatblad – 27 sep 2019
Apocalypse Magazine wordt Apocalypse Nu – 4 okt 2019
Apocalypse 3. Als lemmingen naar de afgrond – 17 okt 2019
De pandemie een ‘man-made’ extinction – 9 apr 2020
Journal of Apocalypse Science (JAS). Corona en Stikstof onder één dak.- 3 juli 2020
Stikstof komt weer uit de kast. Na een coronastilte – 15 okt 2020
Klimaatcrisis, De slimste overleeft – 27 jan 2021
