Een school vissen, zwenkend als een zilveren wolk. Plotseling van richting veranderend. Metaforisch. Zoals de aandacht van de media. Zwenkend van de klimaatcrisis met z’n voorstanders en sceptici, naar een pandemie met een verstijfde wereldbevolking, en dan weer naar een globaal verzet tegen het racisme van toen en van nu.
Beperkte aandacht
Onze aandacht is beperkt. Wat buiten de lichtbundel valt, verdwijnt in het duister. “Klimaatcrisis wat was dat ook weer?” Als de ‘lockdown’ intelligent ‘unlocked’ is en ook de antivaxxers overstag zijn gegaan is ‘t: “Corona, wat was dat ook weer?” Oorlogsherinneringen.
Klimaatverloedering, een existentieel risico, een apocalyptisch kwaad. Moet weer op de agenda worden gezet. Voor het te laat is.
Ik heb eerder een voorstel gedaan om een vaktijdschrift op te zetten helemaal gewijd aan deze existentiële bedreiging. Zie “Apocalypse Magazine. Een eigentijds klimaatblad”.
De huidige Covid-19 pandemie geeft aanleiding om het idee van een tijdschrift over ‘man made’ existentiële risico’s weer eens op te pakken en verder uit te werken. Met de uitbreiding van de scope en wat wijziging van de doelstelling zou het kunnen gaan heten “Journal of Apocalypse Science (JAS) ”.
Non ‘man-made’ risico’s
We laten natuurlijke risico’s buiten beschouwing. Zoals die vroeger hebben plaatsgevonden. Bijvoorbeeld ‘The Great Dying’ zo’n 250 miljoen jaar geleden toen onze planeet nog maar één continent kende, Pangea. Of de inslag van een komeet in Mexico, 66 miljoen jaar geleden. Natuurlijke risico’s zijn nauwelijks te overzien. De ‘man-made’ in het Antropoceen wel.
Journal of Apocalypse Science (JAS)
Wat kan de doelstelling, de mission statement, van zo’n vakstijdschrift zijn? Zie “Het convenant tussen redactie en lezer”.
Het is bedoeld als doorgeefluik tussen wetenschap en maatschappij. Een doorgeefluik voor gedegen kennis. Gemaakt voor politici en beleidsmakers, op basis van informatie van deskundigen. Bedoeld om de verwarring van regelgeving te voorkomen, de regelchaos, en de aanpak van de klimaatcrisis en een pandemie in goede banen te leiden. Hoe?
Informatie niveaus
De informatie over een bepaald onderwerp wordt gegeven op drie niveaus of schillen.
Schil 1: een samenvatting van een onderwerp voor leken (politici en beleidsmakers)
Schil 2: informatie voor en door deskundigen
Schil 3: wetenschappelijke tijdschriften, resultaten van wetenschappelijk onderzoek
Welke hobbels moeten we nemen?
De vertaling van schil 2 naar schil 1 vereist eersteklas wetenschapsjournalisten, die goed doordrongen zijn van het belang van hun taak en van de knelpunten in de communicatie. “Denk als een lezer” (zie: Bankspeak, Financespeak, Courtspeak)
Het vereist een redactie met voldoende omvang om deskundigen te raadplegen en bronnen te volgen (curation).
Het beoordelen van de betrouwbaarheid van de informatie is cruciaal. Van eminent belang is een hooggekwalificeerd ‘fact checking’ team, dat kan terugvallen op een uitgebreid netwerk van 5-sterren deskundigen, die fungeren als referee. Een hechte samenwerking met het ‘Centre for the Study of Existential Risks’ van de University of Cambridge, is aan te bevelen.
Meningen en nepnieuws
Gewaakt moet worden voor ‘cherry picking’, meningsvorming op basis van een selectieve, welgevallige greep uit een dataset.
De taak van de redactie zou ook moeten zijn het volgen van de proliferatie van feiten en nieuws tot in het onherkenbare, zoals dat gebeurt bij een ‘chinese whisper’. Onder dit hoofd valt ook het nepnieuws van Grote Leiders.
Als het gaat om meningen en feiten zal daarbij ook moeten worden vermeld in hoeverre daarover consensus bestaat. Gedacht kan worden aan een ‘ranking’ van 1 tot 5 (volledige consensus). Het kan zijn dat volledige consensus (5) de basis vormt voor beleid, maar anderzijds is het belangrijk die gevallen waarover weinig consensus bestaat (1) te laten onderzoeken. Er zou zich daaronder één kunnen bevinden, die achteraf gezien de enige juiste zou blijken te zijn. Resultaat van een ‘eureka’moment.
Internationaal gezag
JAS wordt het enige tijdschrift over, met name, klimaat en pandemie dat door politici en beleidsmakers zal worden geraadpleegd bij de voorbereiding van hun beleid, ook internationaal. Ze hoeven niet meer tientallen media te volgen om op de hoogte te blijven. JAS wordt de Hofleverancier van zijn doelgroep. Twee risico’s onder één dak.
Het internationale gezag zal een sleutelrol vervullen bij het internationaal samenwerken. Een Kritische Succes Factor voor effectief beleid bij het bestrijden van (potentiële) existentiële risico’s.
Digitaal tijdschrift
JAS is een virtueel tijdschrift, geen papierverspilling meer. Een bijdrage aan de klimaat de-crisificering. Geen distributieprobleem naar uithoeken van de wereld. Alle eerdergenoemde schillen zijn via links verbonden.
Schil 1 (de lekeninformatie), wordt gevoed uit schil 2 (deskundigen). Het zijn korte voor de doelgroep kraakheldere samenvattingen van informatie op schil 2. Overzichtelijk gepresenteerde, korte artikelen. Zie “Minimum Information Units. Artikelen kunnen korter”.
Levensvatbaar?
De levensvatbaarheid wordt gegarandeerd door een internationale, gezaghebbende en vermogende financier. Een onafhankelijke organisatie. De Verenigde Naties of een daarmee samenwerkende onafhankelijke organisatie.
Hoewel het JAS concept realiseerbaar lijkt te zijn, is wat lijkt niet altijd wat is.
Maar dromen blijft de basis voor creativiteit.
Wie de JAS past trekke hem aan.
Edwin Kisman
Lees ook de blogs
Apocalypse Magazine. Een eigentijds klimaatblad
Het convenant tussen redactie en lezer.
Minimum Information Units zijn genoeg. Artikelen kunnen korter.
Coronabril, het ei van Columbus?
En bekijk
Centre for the study of existential risk, University Cambridge
Goed idee, Edwin! En weer met de nodige eye-openers.
Voor zover of zolang er geen consensus over bepaalde aspecten van de apocalyps is zou je kunnen denken aan ‘welk heldere idee staat tegenover welk andere heldere idee?’. Om vervolgens de verschillen van beide kanten te relativeren resp. te marginaliseren, uiteindelijk gericht op consensus over het antwoord op de vraag hoe de apocalyps afgewend zou kunnen worden, c.q. voor de menselijke diersoort enigszins draaglijk zou zijn te maken. (Of komen er ook nog andere diersoorten in aanmerking?)
Aan de menselijke diersoort komt op termijn ook een eind. Ik heb begrepen dat de octopus kandidaat is voor de opvolging. Een intelligent ras.