“Gedachten borrelen door een luikje uit mijn onbewuste naar boven. Associaties.? Ik zie ze komen. Ik moet ze snel vastleggen, want ze zijn zo weer verdwenen. Terug naar het onbewuste of zomaar opgelost ”.
Een citaat uit een blog, twee jaar geleden, over de creativiteit van “het brainstorm moment”.
Vastleggen
Een belangrijke fase tussen het opkomen van ideeën en het uitwerken is het vastleggen ervan. Het is immers zonde goede invallen te laten vervliegen. Invallen, maar ook gedachten, observaties, ervaringen, citaten, literatuurverwijzingen, resultaten, en mislukkingen.
Papier en potlood
Het meest voor de hand liggend is voor het aantekenen papier en potlood te gebruiken. Afhankelijk van de papiersoort gebruik ik een hard of een zacht potlood.
Dat papier kan van alles zijn: servetten, een blocnote, een ideeënboekje van eenvoudig tot bijzonder (Moleskine waarbij ook Ernest Hemingway zwoer). Agenda, met links de data en rechts een leeg vel waarop je aantekeningen kan maken.
Ik gebruik heel vaak de achterkant van gebruikt printpapier, milieuvriendelijk ook. Vroeger de achterkant van sigarendoosjes. Maar ik rook al lang niet meer.
Tweede natuur
Belangrijk is dat je het vastleggen systematisch doet. Het moet een tweede natuur worden.
Het betekent dat je altijd potlood en papier bij de hand moet hebben want ideeën kunnen op de vreemdste momenten en plaatsen opkomen.
Voor ‘s nachts heb ik een aantekenboekje op het nachtkastje. Ben je meteen van je gepieker af. Een briljante gedachte op de snelweg? Stoppen bij een benzinestation, kan je even uitblazen zodat je daarna weer scherp kan doorrijden. Verkeersveilig.
Hoe noteren?
Moet het snel, noteer dan desnoods een paar steekwoorden. Wel duidelijk schrijven. Met blokletters, anders denk je later: ’hè, wat staat daar nou?’
En als je toevallig niet iets bij de hand hebt dan kan je het achteraf reproduceren door een mind map te maken, je redding. Het is verbazingwekkend te zien hoe schijnbaar verdwenen gedachten weer naar boven komen door het associatieve karakter van een mind map.
Digitaal
Je kan ook moderne hulpmiddelen gebruiken: apps om in te spreken op je smartphone (VoiceRecorder, Dictate), apps op je iPad voor snelle notities (Notes, Evernote ) voor mindmaps (Noteshelf).
Wat doe je met je aantekeningen?
Wat doe je met al die notities? Je kan ze meteen uitwerken of ze even laten voor wat ze zijn. Je hebt er intussen een heleboel. In agenda’s, een Bullet Journal, blocnotes, losse flodders in een schoenendoos, op je iPad. Je kan ze opslaan in Evernote. Hoe orden je die chaos? In eerste instantie bijvoorbeeld met een ‘mind map’, waarmee je vrij letterlijk je gedachten in kaart brengt.
Overzicht en inzicht
Het is belangrijk overzicht te houden over al je ideeën. Weten wat en waar je ze allemaal verzameld hebt. Je kan je in ieder geval voornemen van tijd tot tijd die aantekeningen door te nemen. Dat is betrekkelijk gemakkelijk als je ze keurig in blocnotes genoteerd hebt. Zoals Leonardo da Vinci dat deed. Prachtige tekeningen, met tekst in spiegelschrift. Kunstwerken.
Hoewel, als je tien van die boeken hebt ben je wel even bezig. Het kan dan wel voorkomen dat je af en toe patronen herkent, gerelateerde ideeën, wat tot nieuwe ideeën kan leiden.
T
oegankelijke index
Je kan sneller overzicht krijgen als je kan beschikken over een toegankelijke index. Een database waarin alle notities zijn beschreven.
Ik heb, met het programma Filemaker, zo’n eenvoudige database voor ideeën gemaakt, zoals ik er ook een voor gebeurtenissen heb gemaakt, waarin ik de gegevens uit tig agenda’s uit het verleden heb ingevoerd.
Intellectueel kapitaal
Voor ideeën kan zo’n database de volgende velden bevatten: categorie (‘dropdown’ menu met vaste ‘items’), korte omschrijving, datum, bron (agenda, notitieblok, Evernote, Dropbox, ook weer een ‘dropdown’ menu), nadere plaatsaanduiding en ‘tag’. Invoeren van de gegevens is inderdaad een klus, maar wel lonend. Want, eenmaal ingevoerd, beschik je over een stuk intellectueel kapitaal.
Hoe verder?
Je kan je database op gerelateerde onderwerpen gaan doorzoeken. Met je zoekresultaten een ‘Scrivener’ project opzetten om een artikel, rapport of projectvoorstel te schrijven.
Of op een flipover een grote ‘mindmap’ maken . Een stap achteruit doen, een helikopter view, plotseling een onverwacht verband zien, serendipity, en een ‘eureka’ moment beleven.
Wat wil je nog meer dan dat? Die bevrediging is toch belangrijker dan een hoog salaris! 🙂
Edwin Kisman
Zie ook de volgende links
Het brainstormmoment
Het ordenen van gedachten
Mindmappen
Da Vinci Notebooks
Evernote
Scrivener
Favoriete Redactie software
Bullet Journal
