‘Mind mappen’ is een hulpmiddel bij schrijven, notuleren en denken. De techniek is eenvoudig. Zij is te leren door er mee te werken.
Louise Roosmalen, journalist, zegt: “Ik gebruik mind mappen bij interviews. Sterker nog, soms luister ik alleen maar en maak naderhand een mind map. Dat lukt me zelfs een dag later nog. Het is een soort schematische vastlegging, die ik vervolgens uitwerk, in een artikel”.
‘Mind mappen’ is een techniek die in de zeventiger jaren voor het eerst op systematische wijze werd toegepast door Tony Buzan. Hij heeft zelfs het woord ‘Mind Map’ geregistreerd.
Eenvoudig
De techniek is eenvoudig. Er gelden een paar simpele regels.
Een ‘mind map’ begint in het midden van een horizontaal gelegd stuk papier. Het beginwoord, het onderwerp, staat in het centrum. Daaromheen leg je een waaier van kernwoorden vast, doorgaans associatief met elkaar verbonden. Tijdens het proces groeit de ‘mind map’ vertakt van binnen naar buiten.
Als het om een creatief proces gaat – bijvoorbeeld een probleemanalyse, een productontwikkeling, de start van een artikel of het opstellen van een memo – zijn twee stappen mogelijk: eerst een snelle schets, waarbij in hoog tempo een associatieve gedachteontwikkeling wordt vastgelegd, zonder dat je je zich al teveel zorgen maakt over de plek waar de kernwoorden worden neergezet. Dan volgt de tweede stap: een reorganisatie, waarin een nieuwe ‘mind map’ wordt getekend op basis van de snelle schets en bij elkaar behorende gedachten gegroepeerd worden of waarin patronen in de snelle schets door kleuren worden verbonden. In die tweede fase ontstaan vaak nieuwe ideeën. De divergente stap wordt gevolgd door een convergente.
De ‘proof of the pudding is the eating‘; ook bij ‘mind mappen’. Het is een kwestie van doen en vooral veel doen, routine krijgen. Gebruik de techniek zo vaak mogelijk. Dan blijkt ook dat zij in veel situaties toe te passen is. In al die gevallen waarin het er op aan komt je gedachtestroom ononderbroken vast te leggen en vooral bij te houden. Het is ook een hulpmiddel om, associatief, opgeslagen kennis en informatie op te roepen.
Notuleren
Joris Buitenweg is secretaris van een redactieadviesraad. Hij notuleert de vergaderingen als ‘mind map’. ‘Het voordeel is dat je alles in kernwoorden vastlegt, die verband met elkaar houden. Dat gaat zo snel dat ik intussen ook kan blijven luisteren. Dat zou me nooit lukken als ik alles in zinnen zou moeten opschrijven. Terwijl ik schrijf kan ik niet luisteren en terwijl ik luister kan ik niet schrijven. Met ‘mind mappen’ zeil ik daar tussendoor. Een vergadering van drie uur leg ik vast op één A4.
Producten ontwikkelen
Jaap van Herk, uitgever, gebruikt ‘mind mappen’ bij het ontwikkelen van producten:’ Het snel vastleggen van associaties houdt de gedachtestroom op gang en leidt vaak tot onverwachte oplossingen. Soms komen die pas later als je op je gemak naar het eerste resultaat kijkt, door de patronen die je ineens ziet’.
Ook het bij opzetten van artikelen, het budgetteren, het visualiseren van artikelen en het maken van planningen kan ‘mind mappen’ een uiterst efficiënt hulpmiddel zijn. Probeer het en ontdek zelf de kracht van deze techniek.
Edwin Kisman
Een goed boek over de techniek is ‘ The Mind Map ® Book’ van Tony en Barry Buzan. Meer informatie over en Buzan centers en mind maps is te vinden op internet.
Vijf regels
* Begin een mind map in het centrum van een liggend vel;
* Ontwikkel, uitwaaierend vanuit het centrum;
* Beperk je tot steekwoorden, schrijf geen zinnen;
* Schrijf duidelijk, liefst in blokletters;
* Werk snel en ontspannen.
