Het gros van de beroepsbevolking is veroordeeld tot huisarrest. Wat voor invloed heeft thuiswerken op de kwaliteit en kwantiteit van het werk? Wordt er gebuffeld of gelummeld? De meningen erover zijn verdeeld.
Lanterfanten erg?
Teun van de Keuken schrijft in de Volkskrant van 20 april: “De angst van de bazen dat iedereen gaat lanterfanten als hij ze niet constant in het vizier heeft, blijkt onterecht.”
Het loopt dus wel los. Ieder kent z’n eigen verantwoordelijkheid. En los daarvan, wat is er erg aan lanterfanten?
Lanterfanten, lummelen of niksen. Klinkt als vloeken in de kerk in de ‘rat race’ waarin we verzeild zijn geraakt. Hard werken, hogerop komen, geld verdienen om (impulsief) niet noodzakelijke spullen te kunnen kopen.
Tussenstation
Toch begint hier en daar weerstand te ontstaan tegen die spiraal. De gevolgen zijn immers vervelend. Stress, burnout, uitval. Dus komt er een roep om onthaasting.
Tussen ‘rat race’ en onthaasting is er echter een tussenstation. Inderdaad: lanterfanten, lummelen of niksen. Vooral bedoeld om ruimte in je hoofd te scheppen.
Geen tijdverspilling
Tijdverspilling? Nee dus. Het kan je extra kracht en motivatie geven. Bovendien stimuleert het de creativiteit. Bij elkaar verhoogt het de produktiviteit.
Gelooft u niet dat het werkt? Misschien overtuigt het als ik twee fervente praktiserenden noem. Albert Einstein kon lang in het gras liggen en naar de wolken kijken. Kreeg zó z’n eureka momenten. Jack Welch, de vorige maand overleden CEO van General Electric, reserveerde dagelijks een uur om, voor het raam zittend, naar buiten te kijken. In afwachting van zijn eureka’s.
Veel over geschreven
Er is de laatste tijd veel geschreven over lanterfanten, lummelen en niksen. Er zijn deze maand zelfs drie boeken verschenen, volgende maand verschijnt er nog een. Ook veel artikelen. Ik heb ze voor u op een rij gezet.
Nou beogen deze boeken en artikelen niet direct een verhoging van produktiviteit. Het gaat meer om het scheppen van ruimte in het hoofd en om onthaasting. Maar als het lummelen de creativiteit vergroot dan draagt dat zonder meer bij aan een hogere output, op termijn. Een hogere produktiviteit.
Niksen is moeilijk
Goed lanterfanten, lummelen en niksen is overigens niet makkelijk. Gedachten uit je hoofd zetten is moeilijk. Dat weet iedereen die ‘s nacht slapeloos wakker heeft gelegen. Malend.
Is de techniek al moeilijk, verandering van je gedrag is dat minstens zo.
De gedragsverandering naar een anderhalvemeter maatschappij is snel gegaan. Mede dankzij een goed angstmanagement. Dagelijkse op TV de breed uitgemeten RIVM scorelijsten, indringende rapportages. Binnen drie weken liep 95 procent van ons volk in de pas.
Ik ben intussen aan m’n nieuwsdieet begonnen.
Niksen is moeilijk, het verlaten van de ‘rat race’ is nog moeilijker. Net als het inleven in de klimaatapocalyps.
Klimaatcrisis ondergesneeuwd
Het klimaatprobleem is in de coulissen gedrongen. De klimaattop in Glasgow (COP26) wordt uitgesteld. Zoals ook veel andere acties. Hier en daar wordt voorzichtig een vinger opgestoken.
Door de Covid-19 is in de klimaatcrisis trouwens al een stap in de goede richting gezet. Nog vóór de echte recessie begonnen is.
Minder verkeer, minder produktie, minder consumptie, minder kooldioxide, minder stikstofoxiden, minder ammoniak. Als kers op de taart een negatieve olieprijs.
Het nageslacht van Covid-19
Wat kunnen we verwachten? Wat zullen de effecten van een toekomstige, agressievere, mutant van Covid-19 zijn? Een virus, dat nog slimmer en efficiënter kan aangrijpen op de menselijke cellen?
Een ‘man made extinction’ die figureert in één van de scenario’s van het Centre for the Study of Existential Risk (University Cambridge)?
Edwin Kisman
Bronnen
Artikelen
Peter Olsthoorn “Tijdverspilling is tijdwinst, lanterfanten loont”, Intermedair april 2018
Wilma de Rek “Waarom lummelen van levensbelang is en wat we in dat opzicht van andere dieren kunnen leren”, Volkskrant 14 februari 2019
Olga Mecking “The case for doing nothing”, The Times, 29 april 2019
Sophia Gottfried “Niksen Is the Dutch Lifestyle Concept of Doing Nothing—And You’re About to See It Everywhere “, Time 12 juli 2019
Lisa van Marrewijk “’Niksen’hoort nu ook thuis in het rijtje van hygge, lagom en ikigai”, Bedrock 31 juli 2019
Gijs van der Sanden “Het belang van lummelen”, Het financieele Dagblad, 11 september 2019
Lotte Beckers “Leve de luiheid: hoe meer niksen kan leiden tot een gelukkiger en zelfs productiever leven”, De Morgen, 9 februari 2020
Ellen de Bruin “Wat kunnen we leren van die aaibare goeroes?”, NRC 13 februari 2020
Boeken
Bertrand Russel “In praise of idleness” (Kayhan Tajeddini, Sheffield Halam Univ. , februari 2004)
Gerhard Hormann “Het Nieuwe Nietsdoen”( Just Publishers, februari 2014, in april van dat jaar verscheen de 10e druk)
Jeffrey Wijnberg “De magie van het nietsdoen” (Scriptum Books, november 2016)
Alan Lightman “In praise of wasting Time” (Simon & Schuster, mei 2018)
Jenny Odell “How to do nothing” (Melville House Publishing, april 2019)
Jennifer McCartney “Leef als een luiaard”(UitgeverIJ, februari 2020)
Olga Mecking “Niksen, The Dutch art of luieren” (Zin-Kosmos, april 2020)
Yoshido Kenko “De kunst van het nietsdoen” ( Van Oorschot, april 2020)
Maartje Willems “Niksen, Lang leve het lanterfanten ” (Spectrum, april 2020)
Jenny Odell “De macht van het nietsdoen” (Ten Have, medio mei 2020)
Lees ook mijn gerelateerde blogs
De Ideeënfabriek of het ‘brainstorm moment? – 9 maart 2015
De waarde van het “alleen zijn “ in afzondering op Bali – 7 september 2017
De werkplek, een veilige en inspirerende cocon , – 28 september 2017
Stress? Een vol hoofd? Hoe maak je ‘t leeg? – 12 november 2019
En de link naar het CSER
Centre for the study of existential risk, University Cambridge
