Serendipiteit: iets vinden zonder ernaar te zoeken

Gericht zoeken kost vaak tijd en is soms zonder resultaat. Je kan ook wel eens iets vinden zonder dat je ernaar gezocht hebt.
Zoeken naar autosleutels of je iPhone? Je zou ’t zoeken een handje kunnen helpen. Bijvoorbeeld via de Apple app “zoek mijn iPhone”.
Op een computer zijn documenten goed vindbaar als je er labels (‘tags’) aan hangt. Op Google is informatie zonder dat al goed en razend snel te vinden. Albert Einstein: 2,63 miljard resultaten in 0,54 seconden! Je krijgt een antwoord op je vraag, plus nog enkele alternatieven.


Fout zoekprofiel
Je vindt niet altijd wat je zoekt. Zoeken doe je met een concreet beeld voor ogen, je zoekprofiel. Laatst was ik in mijn boekenkast op zoek naar een boek. Wist zeker dat ik ’t had maar kon ’t niet vinden. Ik zag het voor me: de kleur, de omslag, de rug, de titel. Dagen later was ik op zoek naar een andere boek en vond het boek dat ik eerder had gezocht. Logisch dat ik ’t niet kon vinden: de kleur was anders, de rug, het formaat, de omslag, alles was anders. Om kort te gaan, mijn zoekprofiel klopte niet.

Serendipiteit
Dat boek was een voorbeeld van iets vinden zonder er naar te zoeken, toevallig. Dat heet serendipiteit. ’t Is ook te vergelijken met zoeken zonder dat je weet waarnaar. Struinen langs het strand.
De term is ontleend aan het Perzische sprookje De drie prinsen van Serendip ( Serendip is een oude Perzische naam voor Sri Lanka). Horace Walpole kwam er mee, in de 18e eeuw. Het fenomeen wordt ook als volgt omschreven: ‘Serendipity is the art of discovering new things by observing, and learning from encountering unexpected information’.

Voorwaarde: een alerte geest
Serendipiteit veronderstelt een alerte geest die het vermogen bezit om uit toevalligheden conclusies te trekken. Dat betekent dat slimme, voorbereide mensen in staat zijn om daadwerkelijk ontdekkingen te doen aan de hand van het toeval. Je moet een zekere sensitiviteit  hebben om kansen en mogelijkheden te zien van iets dat je tegenkomt. Dat geldt ook in het zakenleven waar ’t vaak gaat om kansen, ‘opportunities’, te zien in ongezochte situaties. Een gouden kans. Het is trouwens ook een kwestie van op het juiste moment, op de juiste plaats te zijn.

Een speld in een hooiberg
Serendipiteit is door de Amerikaanse medisch onderzoeker Julius Comroe omschreven als “het zoeken naar een speld in een hooiberg, en eruit rollen met een boerenmeid“. Ik neem aan met beider instemming. Dit citaat is ontleend aan Wiki en werd gevonden door de bekende serendipiteitsguru Pek van Andel. Serendipiteit?

Vrij zwerven en thuiskomen met iets moois
Zwerven op het internet kan ook verrassende vondsten opleveren. Browsen, snuffelen in andermans tuintjes. Wandelen zonder dat je naar iets speciaals op zoek bent. Ergens induiken en dan van ‘link’ naar ‘link’ hoppen. De pendant van lateraal denken, het “lateraal vinden”. Een bron van ideeën, voeding voor creativiteit. Serendipiteit.
Er zijn veel voorbeelden van serendipiteit zoals de ontdekking van penicilline door Alexander Fleming, van aspartaam door James Schlatter, het Post-it geeltje, en nog veel meer. Zie ook Wiki.

Vooral niets verwachten
Serendipiteit is dus het vinden zonder te zoeken en vooral zonder te verwachten iets te vinden. Dat bespaart je de teleurstelling van het niet vinden en eventueel de vreugde van het onverwacht wel vinden.
Dat afzien van verwachtingen is mooi verwoord door Jimmy Malone (Sean Connery), in de film van Brian DePalmaThe Untouchables”.
Terwijl Jimmy met zijn jongere collega Elliot Ness (Kevin Costner) aan de grens met Canada op de uitkijk staat, wachtend op smokkelaars, zegt hij:
Don’t Wait for the Things to Happen
Don’t even Want them to Happen
Just Watch them Happen
Een mooi voorbeeld ook van goed verwachtingsmanagement!
Edwin Kisman
1

Eerdere relevante columns
Creativiteit: laat je inspireren – 1 apr 2016
Mobiel werken: de moderrne nomade – 13 apr 2015
Mobiel schrijven in Indonesië – 13 december 2017
Een ‘retraite’ om weer inspiratie op te doen– 10 sep 2021
Leg vast die ‘eureka’ momenten – 1 nov 2021
Bron Wiki
Serendipiteit 
Boek
Zie ook het boek “Serendipiteit. De ongezochte vondst” van Pek van Andel en Wim Brands
Pek van Andel Boek
Pek van Andel

2 gedachten over “Serendipiteit: iets vinden zonder ernaar te zoeken

  1. Louis Pasteur zei het al: “Het toeval begunstigt alleen die er op voorbereid waren.” Ook wel bekend als : ‘Luck favors the prepared mind.’

    Beantwoorden

Plaats een reactie