“Don’t wait for the things to happen,
Don’t even want them to happen,
Just watch them happen”
Aldus agent Jimmy Malone (Sean Connery) tegen de FBI agent Eliot Ness (Kevin Costner) als zij aan de Canadese grens staan te wachten op de oversteek van dranksmokkelaars. Een passage uit de film “The Untouchables” (1987) over hun strijd tegen het schrikbewind van Al Capone.
Met andere woorden, stel je verwachting op nul en zie wat er van komt.
Zonder verwachtingen kan je niet teleurgesteld worden. Dat geeft rust
Verwachtingen
Ook Rolf Dobelli wijdt in zijn boek, “De Kunst van Goed Leven”, een hoofdstuk aan verwachtingen. Hij noemt het “Verwachtingsmanagement”: hoe minder je verwacht, hoe gelukkiger je bent. Dat hangt samen met het feit dat het merendeel van je verwachtingen onrealistisch zijn. Ze zijn doorgaans niet haalbaar, want niet beïnvloedbaar, en leiden tot teleurstelling.
Bedrijfsverwachtingen
Natuurlijk zijn er ook verwachtingen die tot op zekere hoogte beïnvloedbaar zijn.
Een ‘businessplan’ stem je zo goed mogelijk af op de omstandigheden: de marktontwikkelingen, de kosten. Je moet daarvoor redelijk in staat zijn de toekomst te visualiseren. Maar het is vaak moeilijk externe factoren in te schatten, helemaal als je ecosysteem bol staat van de disrupties. Vaak speelt toeval een grotere rol dan men denkt, aldus de hoogleraar mathematische fysica Klaas Landsman.
Scenarioplanning
Een ‘wat-als’ benadering kan je veiligheidsmarge vergroten. Ontwikkel diverse scenario’s, diverse opties voor verschillende situaties. Zoals bijvoorbeeld Shell ze maakt. Het proces: creatief denken, visualiseren, analyseren, synthetiseren, strategie ontwerpen, en dat in een aantal varianten.
Retroplanning
Het zou mooi zijn als je met redelijke zekerheid jezelf naar de toekomst zou kunnen verplaatsen en van daaruit, terugkijkend beslissingen zou kunnen nemen. In hindsight. Retroplanning, planning door een achteruitkijkspiegel. Bijgaande schets van mij uit 2011 brengt enkele gedachten in beeld.
Bij de les blijven
Focus is belangrijk om je doel te bereiken. Herinner je hoe Sven Kramer en Kjeld Nuis daarmee omgingen. Na de eerste gereden afstand de focus verleggen naar de volgende. Doel stellen en bij de les blijven.
Dat betekent echter niet dat je star moet vasthouden aan je initiële plan, je uitgangspunt (businessplan), maar al voortgaande het doel voor ogen moet houden. Wees daarbij flexibel (agile), handel naar bevind van zaken, maar houd het einddoel voor ogen. Sla zijpaden in, kies sluiproutes, maar blijf je richten op het einddoel. Zoals je TomTom dat doet, die je altijd weer op je route naar je eindbestemming zet.
Tenzij natuurlijk het einddoel niet goed meer is en je dat moet verplaatsen.
Toch verwachten?
Als je al verwachtingen koestert, check dan of ze realistisch zijn. Laat ze anders vallen. Wek ook geen verwachtingen bij anderen. Als je dat doet zorg er dan voor dat je : ‘Underpromise and overperform ‘.
‘And watch them happen!’
Edwin Kisman
