Het ‘Endowment effect’ staat opruimen in de weg

Opruimen is een uitdaging. Een belemmering is het ‘Endowment effect’, dat overwonnen moet  worden.

Dit is het vierde en laatste blog over mijn verhuizing die nu vier weken achter me ligt. Ik heb eerder het verhuizen gekenschetst als een megaklus. Het is meer dan dat, het is een ‘disruptie’, een ontwrichting, die echter ook kansen biedt.

Tweede ronde
Mijn streven om de hoeveelheid boeken, tijdschriften en manuals te verminderen heb ik vóór mijn verhuizing niet gehaald. De verhuizers kwamen te vroeg.
Nu ga ik ik de tweede ronde in. Het uitpakken, ordenen en saneren.
De overtolligheid van mijn boeken en tijdschriften heb ik beschreven.
Een ander probleem is bijvoorbeeld de  overmaat aan gereedschap. De oorzaak daarvan ligt anders dan bij de boeken, die vrijwel allemaal uniek zijn.

 

Overtolligheid

Bij het uitpakken van mijn gereedschap blijkt dat ik veel, gelijkwaardige, dus niet unieke exemplaren bezit: 13 hamers, 4 bijlen, 6 breekijzers, 4 waterpomptangen, 7 steenbeitels om maar enkele te noemen.
Hoe is die overtolligheid ontstaan? Door sparen en vergaren onder invloed van een overvloedige maatschappij? Ik heb me eerlijk gezegd niet vaak afgevraagd, zoals vader en zoon Skidelsky, ‘How much is enough?’. George Carlin houdt er overigens een andere mening op na, ‘A place for my  stuff‘.
Maar is dàt de oorzaak?

Onvindbaar, dan maar nieuw
In mijn geval is de zaak trivialer. Een kwestie van onvindbaarheid, ontoegankelijkheid in mijn  werkplaats. Kon ik na lang zoeken een stuk niet vinden, dan kocht ik een nieuwe.

Vindbaarheid en toegankelijkheid zijn ook aspecten die bij tijdschriften een belangrijke rol spelen. Ik heb vaak geschreven over het belang van de inhoudspagina, de lezersgeleiding, visuele wegwijzers op de pagina’s.

Vindbaar maken
Ik ga daar verandering in brengen. Na het uitpakken, het ordenen, door alles op de grond te leggen en zo overzicht te krijgen. De methode Marie Kondo waar ik het in mijn vorige verhuisblog over had.
Vervolgens de uitverkoren stukken groepsgewijs op te bergen  en eventueel in een plattegrond vast te leggen. Vindbaar te maken.
En ten slotte afstand te doen van alle overtollige stukken. Van elke item maximaal twee stuks overhouden. Minimale ‘redundancy’.

Hoe doe je dat?
Nu komt het moeilijke deel. Afstand doen. Hoe doe je dat? Weggooien, weggeven, verkopen.
Wat maakt het moeilijk, wat staat in de weg? Het is afscheid nemen. Dat vereist een ‘paradigm shift’, een andere manier van denken en kijken.

Wat speelt daarbij?
Een belangrijk aspect dat daarbij een rol speelt is het ‘Endowment effect’; het verschijnsel dat je een hogere waarde toekent aan iets dat je bezit, dan wanneer je het niet zou bezitten. Dat roept ook weerstand op om afstand te doen van bezit ( divestiture aversion). Je ondervindt het effect ook wanneer je iets op Marktplaats wil verkopen. Er wordt vaak gênant laag geboden.
Verder speelt emotionele waarde een rol.

Wat maakt het afscheid makkelijker?
In de eerste plaats, onderken het ‘Endowment effect’. Verander je paradigma. Relativeer de waarde die je aan het stuk toekent. Probeer ernaar te kijken met de ogen van een ander.
Realiseer je ook dat het stuk misschien, in economische zin, geheel afgeschreven is. De restwaarde is nul.
Dan kan je je ook nog afvragen: “ Hoe vaak heb ik het in de afgelopen tijd gebruikt?”. En “hoe vaak ga ik het nog gebruiken?” Dat is een ‘tricky’ vraag, die je geneigd bent te optimistisch te beantwoorden. Marie Kondo is daar heel stellig over. Zij zegt: “ Nooit”.

Grijp je kans
Zo zie je dat een ‘disruptie’ tot winst kan leiden. Dankzij een ‘paradigm shift’ die je leven aanzienlijk eenvoudiger en makkelijker kan maken.
Als je de kans grijpt!

 

Edwin Kisman

Naschrift
“Met een volle auto naar een afvalbrengstation gaan en daarna leeg terugrijden. Heerlijk gevoel!”