Wat heeft ondernemen met filosofie gemeen? Zijn ‘t twee gescheiden werelden? Omzet maximalisatie en concurrenten onderuit halen, versus vragen over de zin van het leven, met doelstellingen zonder praktische resultaten.
Ze hebben zeker een groot raakvlak, aldus de filosoof Alain de Botton in een opinieartikel in de Financial Times van 1 januari 2014.
“Beneath their interest in profits, businesses are forced to engage with nothing less than the question of how to satisfy their customers.”
“For its part, philosophy has spent most of its long history investigating the ingredients of a good life, what Aristotle called eudaimonia: ‘flourishing’ or ‘fulfilment’ ”.
“In different ways, philosophy and business have to work out what satisfies people”.
Het verschil is volgens hem dat de filosoof dieper graaft dan het marktonderzoek van de bedrijven, met hun focusgroepen en interviews.
De vragen verschillen. Het bedrijf, bijvoorbeeld,: “ Hoe verbeter ik het rendement bij mijn ski business”. De filosoof: “Waar is de behoefte om te skieën verankerd in de menselijke ziel?”
Met een juist filosofisch perspectief op de behoeften van klanten, kunnen bedrijven, volgens de Botton, nieuwe marktkansen vinden, in plaats van te vogelen aan marges, lonen en logistiek.
Filosofische bedrijfsanalyse
Een filosoof zou bij de analyse van een bedrijf beginnen met de vraag wat de eudaimonische belofte van het bedrijf aan zijn klanten is en in hoeverre het deze belofte waarmaakt. Pas daarna kan het gaan denken over nieuwe produkten en diensten, die in lijn moeten zijn met deze belofte. De Botton geeft voorbeelden van een hotel en van een vermogensbeheerder.
Ik voeg daar graag aan toe de fietsenmaker VanMoof. Zie mijn blog ” Over de fiets die niet kwam“.
De Botton eindigt met: “Letting the odd philosopher into a business is not an indulgence. It would help management think more deeply about what a business should properly be trying to do with the customer’s life in order to improve it. There is (fortunately) no enduring conflict between understanding the psyche and making some money”.
Humanoria
De terugkeer van humanoria in de zakenwereld wordt steeds duidelijke zichtbaar. Met technische banen die vervangen worden door robots, stijgt de vraag naar betekenisgeving in een steeds complexere gemeenschap en vergroot het belang van intellectuele beroepen in een snel tempo.
Gaspard Koenig schrijft in een artikel in WorldCrunch (27 juni 2018 ) “Why Philosophers Are Hot Profiles On Corporate Job Market”
Google is onlangs begonnen met het aantrekken van filosofen. Startups in Silicon Valley zijn bezig “fuzzie” Stanford afgestudeerden te recruteren (humanoria en alfawetenschappers
Chief Philosophy Officer (CPO)
In een interview van Sally Percy in Forbes (9 maart 2018) met de Franse hoogleraar Christian Voegtlin wordt ongeveer de zelfde conclusie getrokken. Het artikel van Percy draagt de veelzeggende titel “Why Your Board Needs A Chief Philosophy Officer “.Voegtlin voegt daar aan toe dat het nog beter zou zijn als al tijdens de opleiding aan ‘business schools’ toekomstige managers vertrouwd gemaakt zouden worden met filosofisch denken en verantwoordelijk leiderschap. Beter dan die managers achteraf in de gewenste richting te coachen.
Right-Brainers Will Rule the Future
De “Techgoeroe” Peter Hinssen onderstreept de trend en zegt in een interview met Cathy Galle en Freek Evers in De Morgen (19 juli 2018) “Laat uw kinderen filosofie studeren. Daar ligt de toekomst”.
Overigens kondigde Daniel H. Pink jaren geleden al (2005) die verschuiving aan in zijn boek “A Whole New Mind: Why Right-Brainers Will Rule the Future”. Daarin beschrijft hij onder andere hoe studenten van de Yale School of Medicine hun waarnemingsvaardigheden aanscherpen op het Yale Center of British Art. Het bleek dat medische studenten die leerden schilderen uitmuntten in het opmerken van subtiele details in de gesteldheid van een patient.
Stop een filosoof in uw Raad van Bestuur
“Stop een filosoof in uw RvB”, is een variant op de slogan die Esso vanaf 1959 voerde: “Stop een tijger in uw tank”.
Doen!
Edwin Kisman
Deze blog is een update van de blog “Stop een filosoof in uw ‘board’. Benoem een CPO”
Alain de Botton is ook voorzitter van de TheSchoolofLife
