Technologie ontwikkelt zich exponentieel. Er wordt veel gefantaseerd over de positie van de mens tussen zijn technologische produkten. Kunstmatige intelligentie (AI) staat op het punt het menselijk denken voorbij te streven.
Robotisering neemt taken over. Daaruit voortkomende productiviteitsverhoging zet arbeidskrachten buiten spel voordat alternatieven gevonden zijn.
De wereld verandert snel. Veel ontwikkelingen zijn niet bij te houden. Zijn technologisch van aard en volgen de wet van Moore: aantal transistors in een geïntegreerde schakeling verdubbelt elke twee jaar, door de technologische vooruitgang. Gold tot 2011.
Ze zijn vaak niet te begrijpen. Er zijn in grote lijnen twee soorten ontwikkelingen waar je mee te maken hebt , (1) innovaties die zich op afstand, in je stratosfeer afspelen (2) ontwikkelingen die gebeuren in een maalstroom waarin jij ongewild wordt meegesleurd.
Early adaptors
De pioniers hebben geen probleem met die exponentiële groei, in ieder geval niet op hun eigen speelveld. Zij zijn instigator van nieuwe ontwikkelingen, hebben een open geest. Accepteren de wereld niet zoals die is. Willen voortdurend veranderen. Hun grensverleggende ‘drive’ wordt uitstekend verwoord door Steve Jobs, zie zijn uitleg op YouTube.
Volgers
Naast die pioniers en ‘early adaptors’, heb je de volgers en de achterblijvers, waarvan sommigen zich zelfs verzetten, met de hakken in het zand.
De volgers, de grootste groep, hebben wel moeite de sneltrein te volgen, om van de achterblijvers maar niet te spreken.
Zij worden overspoeld met nieuwe zaken en vreemde termen, die zij niet begrijpen. Een tsunami van innovaties. Liever willen ze in hun comfortzone blijven. De vraag is echter of ze die nieuwigheden moeten begrijpen. Als die van directe invloed zijn op hun leven, worden ze vaak vanzelf meegesleurd in de maalstroom.
Stratosfeer
Voorbeelden van de stratosferische, ver van hun bed, ontwikkelingen zijn:
Blockchain, bitcoin, agile, fragility, machine learning, deep learning, cryptotrading, internet of things, Uber, AirBnB, big data, dark data, augmented reality, robotisering, crowdfunding, crowdsourcing, fintech, cloud computing.
Ze houden die doorgaans op afstand, maar begrijpen doen ze die niet, tenzij ze een aanleiding vinden om zich erin te verdiepen. Dat kan een directe reden zijn of de angst iets te missen. De ‘fear of missing out‘ (fomo)).
Maalstroom
Een paar voorbeelden van ontwikkelingen in de maalstroom.
Geld
In oude tijden werd het loon aan het eind van de maand uitbetaald door de boekhouder. Je kreeg een loonzakje met daarin een loonstrook en wat flappen en munten.
Dat werd vervangen door een loonstrook per post en betaling via de bank.
Aan de balie van de bank kon je geld opnemen.
Loonstrook per post werkt ook nog totdat ook daar MijnOverheid zich ermee gaat bemoeien. Kontanten worden, in steeds mindere mate, gepind. Het merendeel van de betalingen wordt met het pasje gedaan of met de smartphone, Swishen. Binnenkort leven we in een cashloze maatschappij. Zweden is al zover. Geen aanpassingsproblemen, de maalstroom neemt je geleidelijk aan mee.
Tijdschriften
In de tijdschriftenwereld werden in de oude tijd manuscripten handgeschreven ingeleverd. De schrijfmachine deed z’n intrede. Een handzetter in een grijze stofjas zette een manuscript vervolgens letter-voor-letter om en klemde de regels in een raam waarvan een matrijs werd gemaakt. Daarvan werd een drukvorm gegoten. Proefdrukken, correcties, praat me daar niet van. De handzetter werd vervangen door de Intertype regelzetter. De computer deed z’n intrede, gelijktijdig de lithografie. Vervolgens het laserprinten en tegelijkertijd het online tijdschrift. De tijdschriftenmaker is meegevoerd met de maalstroom. Geen weerstand.
Nog meer maalstroom fenomenen: Communicatie (van brief tot e-mail), Geluid (van plaat tot Spotify), Film ( van 8 mm tot smartphone), Fotografie (van 6×9 film tot smartphone).
Regels
Donald Sull en Kathleen Eisenhart schrijven in hun boek “Simple Rules. How to thrive in a complex world” dat een set eenvoudige regels je omgeving kan decomplexeren, als het ware ontwarren. In het geval van die snelle ontwikkelingen die je niet of met moeite kan bijhouden zouden dat de volgende regels kunnen zijn.
1. Stel vast of die ontwikkeling relevant voor je is.
2. Zo niet, zet ‘m dan op je zwarte lijst.
3. In een volgend geval, breek je hoofd er niet meer over.
Relevantie
De hoofdvraag is mòet je het weten of begrijpen? Je kan immers ook in een autorijden zonder dat je weet hoe die hybride accu van je werkt.
Je moet dus de relevantie vaststellen. Dat kan ondermeer door jezelf over een bepaalde ontwikkeling de volgende vragen te stellen:
* Wat gebeurt er als ik niet weet waarover het gaat?
* Schaadt ik mezelf als ik het niet begrijp?
* Leef ik beter als ik het wel begrijp?
* Kan ik voort zonder het te weten?
* Is het een probleem als ik over die ontwikkeling zeg ‘so what’ ?
Efficiënt systeem
Trek een parallel met de efficiency van ons visuele systeem. Daarover schrijft Stefan van der Stigchel in zijn boek “Zo werkt aandacht. Opvallen, kijken en zoeken in een wereld vol afleiding” het volgende : “Systemen die weinig energie verbruiken zijn evolutionair in het voordeel. Een zuinig systeem betekent dat energie die niet nodig is, beschikbaar is voor andere systemen. Het visueel systeem is zo’n zuinig systeem. Alle beelden vallen op het netvlies, maar alleen de informatie die relevant voor je is, wordt verder verwerkt”.
Transparante wereld
Decomplexeer de wereld om je heen. Een wereld die als een bloemkool groeit. Ik was ooit een ‘early adaptor’. Introduceerde de Mac in 1985 bij Stam Tijdschriften. Maar Blockchain en Bitcoin? Die laat ik nu links liggen.
Hoewel, als ik vanuit m’n ooghoek kijk, ik heb wel een kans gemist. Mezelf misschien toch geschaad?
Bitcoin Januari 2013 koers $ 13, vorige week $ 4.680.
Misschien moet ik mijn filter bijstellen en sommige zaken toch wel in de gaten houden. Als ik in januari 2013 $ 1.300 had geïnvesteerd, had ik vorige week $ 468.000 kunnen ‘cashen’.
‘So what?‘
Trouwens, de bitcoin is het beste voorbeeld van een zeepbel, volgens de Amerikaanse econoom en Nobelprijswinnaar (2013) Robert Shiller.
Edwin Kisman
