Overbodige functies in de uitgeverij

In mijn vorige blog heb ik de toekomst van de uitgeverij verkend, tot 2042.
Ik vroeg met toen af hoe je op de ontwikkelingen had kunnen anticiperen.
Laten we eens naar het verleden kijken, hoewel gebeurtenissen uit het verleden geen garantie zijn voor zicht op de toekomst.

Anticiperen
Was in 1960 te anticiperen op wat er daarna ging komen?
1960, dat was de tijd van het loodzetsel, Linotypes, en schrijfmachines. Proeven die getrokken moesten worden. Correcties in regels, die dan opnieuw gegoten moesten worden.
Linotype wat was dat ook weer? Wikipedia hierover:
“ Op een Linotype wordt de tekst met behulp van een toetsenbord ingevoerd. Bij het aanslaan van een toets valt een matrijs met een letterteken uit een magazijn in een houder. Spaties vallen vanuit een ander kanaal tussen de woorden. Dit kunnen vaste spaties zijn, maar ook wig-spaties, die voor het gieten de regel afsluiten, en samen zorgen voor een uitgevulde regel. Als de regel (line) vol is wordt deze gegoten: zo ontstaat een hele zetregel uit één stuk metaal, dat na gebruik kan worden omgesmolten en opnieuw gegoten.”
Zo ging dat. Verwachtte je op dat moment dat het zó ging veranderen?

Een ander voorbeeld. Ik tekende in de jaren zeventig infografieken voor de NRC. Tekeningen met tekst er in. Die tekst moest gezet worden. Drie dagen wachten op de proefdruk. De tekst vervolgens uitsnijden en inplakken in de tekening, samen met plakrasters. Dan naar de clichémaker. Alles bij elkaar zo’n dag of vier, als je niet nog eens correcties moest aanbrengen. Kon ik toen vermoeden hoe het nu gaat?

Alles gaat sneller.
Alles gaat anders, sneller, efficienter en daardoor goedkoper.
Kijk eens naar de zaktijd van een krant, het online nieuws van een maandblad.
Alles is veranderd. De produktie en vooral de distributie. Het verandert in een explosief tempo, vooral in het laatste decennium.

The Independent zal, volgens het fD, vanaf maart alleen nog maar online verkrijgbaar zijn. Tegenover een gedrukte oplage van 61.000 staan 70 miljoen unieke bezoekers (!), wereldwijd. De omschakeling kan betekenen dat honderd journalisten hun baan verliezen, hoewel de eigenaar wel wil blijven investeren in kwaliteitsjournalistiek. Wat doen die honderd journalisten nu dan?
En dan hebben we het nog niet eens over de robotisering van de journalistiek

Opmakers er uit, standaardisering van de producten, alles gaat op elkaar lijken, geen ’sizzle’ meer. De markt vindt ‘t best, homogeniseert zelf ook. Orwells 1984.
Was dat te voorspellen?

Tijdig voorsorteren en van baan veranderen.
Hoe moest je daarop anticiperen? Goed opletten op wat er om je heen gebeurt. Welke kant de technologie op zwenkt. Welke werkwijzen veranderen, wat smaakmakers de markt voorhouden. Tijdig zien wat en wie overbodig wordt. Voelen wat ‘hot’ wordt. Goede ‘timing’ is cruciaal. Je niet laten overvallen.
Als je nog een lange rit voor de boeg hebt: geef dan gas en verander snel van baan. Sorteer links of rechts voor. School je om naar een gewild beroep. PwC zoekt duizend dataspecialisten, ook in de uitgeverij is ‘big data’ hot. Ben je van huis uit een statisticus of een mathemaat, ga voor data analyse.
Maar als je er bijna bent: neem dan gas terug, let goed op de rest van het verkeer, neem de eerstvolgende afslag, weg van de grote weg en rol uit naar een parkeerplaats. Zet de handrem erop, zak onderuit in je stoel, ontspan en reflecteer op wat je achter je gelaten hebt. Weg van de ‘rat race’. Luister naar de vogels in de bomen en naar je eigen ademhaling.
In een gunstig geval word jij, met al je ervaring, ingezet om jonge starters in het zadel te helpen.

Obsolete functies en beroepen.
Dus, weet je al welke functies overbodig werden of worden?
Verslaggevers, die ingehaald worden door robots?
Vertalers die door Google de laan uitgestuurd worden?
Magazijnmeesters die door robots de loods uitgedragen worden?
Boekhouders die de kasstroom niet meer kunnen bijhouden en afhaken?
Juffrouw Jannie die vervangen werd door een koffieautomaat?
Loodzetters die naast de muis van de desktop computer grepen.

Dat dus niet blijven doen. Omscholen!
Ellende? Ach, zo gaat dat. Al de hele geschiedenis lang.

Edwin Kisman