In de samenvatting van het meest belangrijke medianieuws over augustus, is een overzicht opgenomen van de aantallen advertentiedragende media per mediumtype. Retriever, de bron van de maandelijkse overzichten, geeft voor printmedia de volgende aantallen:
Het lijstje viel mij direct op: zo vaak zie je dit soort overzichten namelijk niet. Een feest van (h)erkenning veroorzaakte het getal 1 259 bij vaktijdschriften. “Hoeveel vaktijdschriften zijn er eigenlijk in Nederland”, wordt mij met enige regelmaat gevraagd. De reacties op mijn antwoord—steevast 1 250—wisselen; alhoewel dat niet altijd uitgesproken wordt, merk ik dat de meeste vraagstellers denken dat ik, schromelijk, overdrijf.
Definitie
Zoals zo vaak, hangt ook hier veel af van de definitie die gehanteerd wordt. U kunt zich daarbij vast wel iets voorstellen. Mijn ervaring is dat het maken van een definitie makkelijker is, dan beargumenteren waarom een tijdschrift niet onder de zojuist geformuleerde definitie valt! Meestal blijkt dan dat de definitie nog wat nuancering behoeft. Hoe, bijvoorbeeld, om te gaan met ‘corporate publishing’?
Ontwikkeling
Wat mij boeit, is hoe Nederland aan dat grote aantal vaktijdschriften is gekomen.
Op basis van de verschillende overzichten van vaktijdschriften die ik bijhoud, ben ik tot de hypothese gekomen dat het aantal vaktijdschriften zich tot de Tweede Wereldoorlog (WOII), min of meer, ‘lineair’ heeft ontwikkeld. De oorlog zelf is, letterlijk en figuurlijk, een ‘zwart gat’ (in de grafiek een wit gat). Na WOII herstelt niet alleen Nederland zich, maar ook de vakpers; en hoe! De afbeelding geeft mijn hypothese grafisch weer. De grafiek begint in 1850 omdat rond dat jaar de industriële revolutie ook ons land bereikt; we waren vrij laat, onder andere omdat we lang vasthielden aan windenergie. In het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld, vond die ontwikkeling een eeuw (!) eerder plaats. De industriële revolutie heeft er ook voor gezorgd, dat kan haast niet anders, dat er behoefte ontstaat aan andere, en meer vakinformatie; vandaar. De grafiek eindigt in het jaar 2000 met 1 250 vaktijdschriften.
De werkelijkheid
Eén van de overzichten die ik bijhoud, is een lijst van ‘alle’ vaktijdschriften die ooit—tot en met de dag van vandaag—in Nederland verschenen, of nog verschijnen. De teller daarvan staat nu op ruim 3 200 ‘and counting’. Van al die titels probeer ik de start- en/of de einddatering te achterhalen. Die informatie—nog zeer incompleet en daarom is die grafiek nog niet geschikt voor publicatie—ondersteunt tot dusverre mijn hypothese. Met name voor de ‘exponentiele’ groei van na WOII vind ik aanwijzingen: in de 60’er en 80’er jaren van de vorige eeuw loopt de lijn in de grafiek bijna verticaal omhoog!
Na 2000
U vraagt zich af hoe het na 2000 verder gaat? De doorbraak van ‘digital publishing’ markeert voor uitgeverijen het begin van het nieuwe millennium. Dit nieuwe ‘geloof’ maakt helaas ook veel slachtoffers. Desondanks blijft het aantal papieren vakmedia na 2000, en tot en met het lopende jaar, groeien.
—bronnen
- Retriever Media Informatie, augustus 2019
—gerelateerde posts
