Guerrilla in het oosten?

Stevent Oekraïne af op een langdurige guerilla? Jacques Schuster suggereert dat in ‘Die Welt’ van vorige week (19 april). De titel van zijn analyse is duidelijk “ For Ukraine, It’s Time To Shift To Guerrilla Warfare”. Hij stelt dat Oekraïne de oorlog tegen de superieure oorlogsmachine van Rusland niet kan winnen, maar het kan tenminste proberen ‘m niet te verliezen. Door reguliere militairen te transformeren naar partizanen.

Guderians Blitzkrieg
Het liep anders dan bij de Blitzkrieg van de Duitsers naar de Balkan, Yugoslavië en Griekenland in 1940. Een snelle opmars met moderne tanks. Tankbemanningen die 48 uur wakker gehouden werden met benzidrine. Het concept van generaal Heins Guderian, beschreven in zijn boek “Achtung Panzer”. Gespeld door Hitler, niet uit de kast gehaald door Putin.

Wo ist die Blitz?
Oekraïne. Eind februari, een colonne van 60 km op weg naar Kiev. Tanks, bevoorradingstransport, dagenlang geen beweging. Als ’t ware bevroren. De droom: in een paar dagen het hele land onder de voet gelopen, ingenomen, onderdeel gemaakt van Nova Russia.In plaats daarvan een snel gedoofde Blitz.

Huiswerk niet goed gedaan
Wat ging er mis? Men had om te beginnen het boek van Guderian niet bestudeerd. Evenmin als het beroemde boek van de krijgsheer-filosoof Sun Tzu. Daarin hadden ze met name hoofdstuk 13 moeten lezen, over het gebruik van spionnen. Want nu dachten ze een dankbare bevolking te bevrijden, die hen zou verwelkomen. Die langs de kant zou staan, zwaaiend met vlaggetjes, zoals de Indonesische bevolking op Java, die in 1942 de Japanners verwelkomden. Nu verwachtten ze ook een slecht geoutilleerd leger te ontmoeten, met sympathieën voor de “grote broer”. Ze hadden hun huiswerk niet goed gedaan, ‘lousy intelligence’.

Onverwacht
In werkelijkheid troffen ze een vijandig volk, verenigd tegen een ongewenste indringer. Gesteund door een mediagenieke president, die ze een hart onder de riem steekt. Zoals Churchill dat deed tijdens de ‘Battle of Britain’. Ze troffen een leger voorzien van modern materieel, met een hoog moreel, bereid het eigen erf met hand en tand te verdedigen.

Guerrilla
Ontwaakt uit hun verkeerde inschatting zullen de Russen alles op alles zetten om zoveel mogelijk grondgebied te veroveren, zoveel mogelijk delfplaatsen (oa lithium) te bemachtigen en zo min mogelijk gezichtsverlies te leiden. Schuster zegt dat Oekraine de oorlog daarom niet kan winnen, maar het kan proberen ‘m niet te verliezen. Door over te gaan op een guerrilla. Een kleine oorlog. Een langdurig kat-en-muisspel.

Afghanistan
De Russen zijn hier al eerder mee geconfronteerd. Toen zij in 1978 Afghanistan binnentrokken om de zittende regering te ondersteunen verzandde de inval ook in een guerrilla. Hun tegenstanders? De Mujahideen, bedreven in het leggen van hinderlagen. Een kwestie van op het juiste moment, op de juiste plek zijn, met de juiste middelen en met de gepaste geheimhouding. Anders dan in Afghanistan zullen ze echter in Oekraïne te maken krijgen met een georganiseerde tegenstander. In tegenstelling tot de Mujahideen die vaak als onafhankelijke stammen optraden. De Oekraïners lijken meer in staat tot een ‘concerted action’.

Finland
Ook de Finnen bereiden zich voor op een guerrilla, proactief. Denken, met het NATO lidmaatschap in het vooruitzicht, “daar krijgen we alleen maar gedonder mee”. Ze hebben er ervaring mee, de Winteroorlog van 1939-1940. Hebben traditioneel veel scherpschutters in het leger, getrainde sluipschutters. Voeren die specialisatie op. Hun kampioen, de wereldwijde lijstaanvoerder van de sluipschutters: Simon Häyhä met 542 hits in 1940, door de Soviet soldaten de “Witte Dood” genoemd. De Finnen halen er nu ook jagers bij, die vertrouwd zijn met het ‘hide and shoot’.

Guerrilla: how to?
Naast de bestudering van het meer dat tweeduizend jaar oude handboek van Sun Tzu (“De kunst van het oorlogvoeren”, 500 vChr) kunnen de Oekraïners ook het handboek van Abdul Haris Nasution (in de volksmond ‘Pak Nas’) raadplegen, “Fundamentals of Guerrilla Warfare”. Nasution was de commandant van de Siliwangi divisie van de TNI (Tentara Nasional Indonesia, het Nationale leger van Indonesië), die tijdens de “Politionele Acties” in Indonesië met zijn guerrilla het de Nederlanders lastig maakte. Trouwens ook de Islamitische ‘Darul Islam’, die mede door Generaal Spoor gefinancierd en van wapens voorzien werd.

“Winnen zonder strijd is het best”
Sun Tzu’s standaardwerk wordt overigens niet alleen door militairen bestudeerd maar ook door politici, CEO’s van bedrijven en coaches van sportteams.Het werk gaat immers over competitie en het omgaan met conflicten in het algemeen. Het opmerkelijk is dat Sun Tzu per saldo propageert dat “Winnen zonder te vechten het beste is”. Een morele of een economische instelling?

Edwin Kisman

Wat vind u van deze column?

5

Reacties kunt u hieronder geven.

NRC 6 juli 2022
NRC 6 juli 2022

Plaats een reactie