Een tijdje terug stuitte ik in een artikel op de naam ‘Lira’. Lira? De naam kende ik uit het verleden, maar ik kon het niet meer goed plaatsen. Had het met leesbevordering te maken of zou ik het in de hoek van het auteursrecht moeten zoeken? Google bracht uitsluitsel: Lira heet voluit: Stichting Literaire Rechten Auteurs. Het is de auteursrechtorganisatie voor schrijvers en vertalers in de ruime zin van deze woorden. Lira zorgt ervoor dat zij vergoedingen ontvangen voor het (her)gebruik van hun werk.
Vervolgens viel mijn oog op een op mijn bureau slingerende factuur van de Stichting Reprorecht; die moet ik nodig eens opbergen in de ordner waar de boekhouding in zit. In een periode van een paar minuten kwamen er twee auteursrechtorganisaties aan mij voorbij en ik realiseerde mij dat er nog veel meer ‘clubs’ bestaan op het gebied van het auteursrecht. Ik vroeg mij af of er een ‘allesomvattend’ overzicht zou bestaan van al die organisaties. Dat zou immers een handige tool kunnen zijn voor de lezers van dit blog.
Overzicht
Een e-mail aan het Nederlands Uitgeversverbond (verder: NUV) is bij dit soort vragen altijd een goede eerste stap. Per kerende mail kwam er een link naar de betreffende pagina op de NUV-website. Mooi zo, het NUV had kennelijk zijn ‘verantwoordelijkheid’ genomen. Bij nadere bestudering van het overzicht viel mij op dat een verdere indeling van alle gepresenteerde organisaties geen kwaad zou kunnen. Ook viel mij op dat niet alle genoemde organisaties evenveel met auteursrecht van doen hebben. Wat te denken van de Koninklijke Bibliotheek (verder: KB) in dit overzicht? Er zal zeker een verband zijn tussen de KB en het auteursrecht, daar twijfel ik niet aan, maar het gaat mij te ver om de KB een auteursrechtorganisatie te noemen. Gelukkig stonden de ‘pure’ auteursrechtorganisaties—voor welke auteursrecht de core business is— er ook tussen. Ik legde mijn voornemen het overzicht tot een afbeelding—een infographic—terug te brengen aan het NUV voor. Daarop werd positief gereageerd: het was geen probleem als ik de teksten van de website zou ‘kopiëren en plakken’ in mijn infographic. Het resultaat van die arbeid is een interactieve InDesign-document. Op de pagina ‘Winkel’ vindt u een gratis link naar het document.
Interactieve pdf
Leuk speelgoed zo’n interactief document. Al spelend bekroop mij echter het gevoel dat ik nog niet klaar ben. Auteursrecht kent veel meer facetten dan alleen het—allesomvattende?—overzicht. Het NUV wees mij er al op dat er onderscheid gemaakt zou kunnen worden tussen collectieve beheerorganisaties en incasso-organisaties. En over incasso gesproken: hoe zit het eigenlijk met de geldstromen? Hoe zorgt een kleine of grote uitgeverij, een auteur, een fotograaf of een componist ervoor dat hij zijn rechtmatig deel krijgt? Er is dus nog laken voor de schaar. Het interactieve document zal daarom ‘meegroeien’ met het naar verloop van tijd toenemend door- en inzicht. Voor dit moment hoop ik dat het interactieve document ook u aan het denken zet.
Eric Ravestijn
Het interactieve document kan bekeken worden door onder de pagina ‘Winkel’ op de link te klikken in het artikel ‘Overzicht auteursrechtorganisaties’.
