In één van mijn vorige posts (RELX: Elsevier? What’s in a name?) schreef ik over het mogelijk verdwijnen van de naam Elsevier uit Elsevier Weekblad (verder: Elsevier). Inmiddels is Elsevier verkocht aan New Skool Media. De nieuwe eigenaar heeft vier jaar de tijd gekregen van RELX om de naam van het weekblad te wijzigen. Ergens las ik dat RELX eventueel nog eens vier jaar uitstel zou willen verlenen. Raar: als het binnen vier jaar niet lukt om een naam te veranderen, lukt dat binnen acht jaar ook niet, lijkt mij.
Systeembank; systeemwarenhuis
Ten tijde van de bankencrisis in 2008 bezwoeren ‘wijze mannen’ ons dat ABN Amro niet failliet mocht gaan omdat het een ‘systeembank’ is. Zonder zo’n systeembank zou de Nederlandse financiële wereld in elkaar storten; dat moest tot elke prijs worden voorkomen; dat begrepen wij. Systeembank: een briljante vondst waarvan de verblindende schittering de nonsens verhult!
Recent kwam ik het systeemwoord weer tegen, ditmaal rond het faillissement van Vroom & Dreesmann: “V&D is een systeemwarenhuis”, hoorde ik iemand zeggen, dat niet gemist kan worden in het winkelhart van de gemiddelde provinciestad. Goed geprobeerd, maar ‘wij’ laten V&D gewoon failliet gaan; eventueel mag het een doorstart maken. Misschien komt dat omdat we inmiddels weten wat het redden van onze systeembank gekost heeft; jammer voor V&D, en triest voor de mensen die daar werken.
Ik wil hier graag het woord systeemmedium munten, zoals dat heet, en zal uitleggen wat ik daarmee bedoel.
Systeemmedium
Na mijn vorige post over Elsevier, ruimde ik mijn notities en onderliggende documenten op. In het in die post aangehaalde artikel van Haro Kraak in de Volkskrant van 12 december 2015 viel mijn oog op een passage waarin het ‘rechtse’ en liberale karakter van Elsevier werd beschreven. Op dat moment realiseerde ik mij dat het eventueel verdwijnen van Elsevier een gat zou slaan in die rechtse en liberale berichtgeving in ons land. Dat aspect kwam niet aan de orde in mijn eerdere post. Naast Elsevier zijn er weindig andere tijdschriften met een gelijke signatuur. Natuurlijk is er de krant voor het ‘wakkere’ deel van de natie; maar het gaat in dit blog om (vak)tijdschriften. Anderzijds laten mijn rechtse vrienden in het debat geen mogelijkheid onbenut om de publieke omroep als verfoeilijk links bolwerk af te schilderen. Daar kan dus nauwelijks voldoende tegenwicht aan geboden worden.
Elsevier zou zich daarom—in tegenstelling tot ABN Amro en V&D—naar mijn idee wèl mogen hullen met de term ‘systeem’ zoals in systeemmedium. Het vervult een cruciale- en substantiële rol in het ventileren van het rechtse en liberale gedachtegoed. Misschien is dit een waardevolle tip voor hoofdredacteur Arendo Joustra.
Veel redacties van vaktijdschriften claimen ‘onafhankelijk’ te zijn. Dat is mooi en moet vooral zo blijven, maar spreekt in dit communicatietijdperk nauwelijks nog aan. Het magische systeemmedium daarentegen, doet dat wel, vermoed ik. Het mooist is het als u het begrip werkelijk een lading kunt geven. In dat verband bent u spekkoper als uw vaktijdschrift tevens het officiële orgaan is van een in uw branche belangrijke organisatie. Is dat niet het geval dan kunt u mogelijk verwijzen naar uw—bij voorkeur gecertificeerde—oplagecijfers; of naar uw auteurs; of naar de staat van dienst van uw vaktijdschrift: sinds … . ’t Zal niet voor ieder vaktijdschrift werken, maar is op z’n minst het proberen waard: claim systeemmedium voor uw branche te zijn. Succes!
Laten we het beslissen over aan een dobbelsteen? Werpen we een teerling?
Umberto Eco overleed op vrijdag 19 februari op 84 jarige leeftijd. In de necrologieën die wereldwijd verschenen worden de zeven vaak lijvige romans die hij schreef en een aantal essays opgesomd, waarvan de bekendste zijn: De Naam van de Roos (1980) en De Slinger van Foucault (1988).
In mijn vorige blog heb ik de toekomst van de uitgeverij verkend, tot 2042.
Het ging vanaf 2016 al niet goed meer, maar drie jaar later was het uit en over.
Traditiegetrouw een opsomming van de veranderingen die zich in het vorige jaar hebben voorgedaan in het landschap van vaktijdschriften en de uitgeverijen daarachter. Het onderstaande overzicht heeft niet de pretentie compleet te zijn. Ik houd me aanbevolen voor aanvullingen.
De veel bejubelde, vorige week overleden, componist Pierre Boulez studeerde enige tijd wiskunde. Die belangstelling werkte door in de muziek die hij schreef. De schoonheid van de wiskunde vertaalde hij in klanken. Muziek als Fourierreeksen. Complex. Die complexiteit streefde hij bewust na. ‘De wereld is complex. Kijk naar de hersenen, naar de bloemen. Eenvoud is kunstmatig’, hoorde ik hem in een recent radio-interview zeggen.
